Denetim sürecinin başlangıcında gerçekleştirilen ön denetim çalışmaları, denetimin etkin, bağımsız ve etik ilkelere uygun biçimde yürütülmesi açısından önemli bir aşamadır. Ön denetim, denetçinin müşteriyle olan ilişkisini değerlendirmesini, bağımsızlık ilkesine uygunluğunu gözden geçirmesini ve denetim sözleşmesinin kapsamının net bir biçimde anlaşılmasını sağlamaktadır.
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından yayınlanan Bağımsız Denetim Standartları (BDS) 220 ve BDS 210 standartlarında belirtilen düzenlemelere göre denetçi, cari döneme ilişkin denetime başlamadan önce aşağıdaki adımları yerine getirmelidir;
- Müşteri ilişkisinin ve denetim sözleşmesinin devam ettirilmesine ilişkin prosedürlerin uygulanması,
- Bağımsızlık ve ilgili etik hükümlere uygunluğun değerlendirilmesi,
- Denetim sözleşmesinin şartlarının karşılıklı olarak anlaşılmasının sağlanması.
Bu prosedürlerin yerine getirilmesi, denetimin planlanması ve yürütülmesi sürecinde ortaya çıkabilecek olası riskleri önceden tespit etmeye yardımcı olmaktadır. Denetçi bu aşamada, denetim faaliyetlerini olumsuz etkileyebilecek olay veya koşulları değerlendirir ve buna göre uygun planlama yapar.
Ön denetim çalışmaları sayesinde denetimin aşağıdaki nitelikleri taşıması sağlanır:
- Denetçi, gerekli bağımsızlık ve mesleki yeterliliğini korur.
- Denetim ilişkisinin sürdürül sürdürülmeyeceğine dair olarak yönetimin dürüstlüğü ve güvenilirliği değerlendirilir,
- Denetim sözleşmesinin şartları konusunda denetim müşterisi ve denetçi arasında yanlış anlamaların önüne geçilir.
Ayrıca, denetim müşterisi ilişkisinin devam ettirilmesi ve bağımsızlıkla ilgili etik değerlendirmeler yalnızca denetimin başlangıcında değil, denetim süreci boyunca değişen koşullar doğrultusunda sürekli olarak gözden geçirilir. Özellikle devam eden denetimlerde, bu tür başlangıç prosedürleri genellikle bir önceki denetimin tamamlanmasıyla birlikte veya kısa bir süre sonra gerçekleştirilmektedir.
Kaynaklar
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu. (2013). Finansal Tabloların Bağımsız Denetiminin Planlanması (BDS 300) Hakkında Tebliğ. https://kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/BDS/BDS_300.pdf